به نقل از «همشهری آنلاین»

هشدار جدی ؛ خزر کوچک می‌شود؟ | بحران پسروی آب دریای خزر در شهرهای ساحلی

تاریخ انتشار: ۷ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۳۸۶۰۵

به گزارش همشهری آنلاین، طبق آمار، سطح آب دریای خزر طی ۴ سال گذشته حدود ۳۸ سانتی متر کاهش داشته و در اثر کاهش ۱۷۰ سانتیمتری سطح آب خزر از دهه ۷۰ تاکنون بنا بر بررسی های کارشناسی مسوولان مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر این عقب نشینی قابل ملاحظه دریا به افزایش گستره زیادی از عرصه ساحلی در سواحل شمالی به ویژه غرب مازندران منجر شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر اساس مطالعه صورت گرفته در سال ٢٠١٧ مشخص شد که آب خزر تا سال ٢٠۵٠ پسروی خواهد داشت و این پسروی بنا به گفته کارشناسان به علت تغییر اقلیم است که احتمال افزایش هم دارد در حالی که حدود ۵۰ درصد پسروی دریایی خزر به سرعت تبخیر آب در آن بر می گردد و درصورتی این روند با این سرعت ادامه یابد ٢٠ تا ٢۵ درصد مساحت خزر در بخش شمالی که سواحل روسیه را شامل می شود، کاهش خواهد داشت.

نتایج این مطالعات همچنین نشان داده فقط در سال های ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ سطح آب دریای خزر با کاهش حدود ۵۰ سانتیمتری مواجه بوده  که این رخداد به عقب نشینی دریا از ۱۰ متر تا ۱۰۰ متر در سواحل مختلف منجر شده است.

مطالعات و اندازه گیری دقیق زمینی که در ایستگاه های شاخص ساحلی دریای خزر انجام گرفته این مساله سبب افزایش قابل توجه محدوده ساحلی در طول بیش از ۸۵۰ کیلومتر سواحل شمالی کشور شد و کارشناسان معتقدند : با تشدید روند کاهشی آب، شاهد پسروی بیشتر دریا و خروج بخش عمده ای از بستر دریا در آینده نه چندان دور باشیم.

با توجه به این رخداد طبیعی به تاکید کارشناسان ضرورت دارد در گام نخست به اهمیت موضوع حفاظت از حریم و بستر دریا و گام بعدی ضرورت دارد مسوولان دست اندکار نسبت به پیامد های ناشی از این پدیده توجه جدی و برنامه ریزی اصولی و اساسی داشته باشند.

ایجاد چالش در زیرساخت ها، کاربری های اقتصادی، اجتماعی، اختلال در روند فعالیت بنادر و دریانوردی، صید و صیادی، خشک شدن ذخایر آبی وابسته به دریای خزر (تالاب ها - خلیج ها) افزایش عرصه ساحل، دخل و تصرف انسانی به حریم دریای و اثرات منفی بر آبخوان های ساحلی از جمله اثرات عقب نشینی و کاهش تراز سطح دریای خزر از جمله تبعات منفی ناشی از عقب نشینی دریای خزر است.

سواحل خزر در شمال کشور یکی از نقاط زیبا و شورانگیز برای مردم بومی، مسافران و گردشگران دریا دوست است و از طول حدود ۸۰۰ کیلومتری این سرزمین آبی، نزدیک به ۴۰۰ کیلومتر آن در مازندران، ۲۸۶ کیلومتر گیلان و بقیه هم در گلستان است.

بنابراین مازندران با داشتن بیشترین محدوده ساحلی، بسیاری از فعالیت های دریایی هم با ایجاد زیرساخت ها نظیر سه بندر یکی در امیر آباد بهشهر، دیگری در فریدونکنار و اداره کل دریانوردی استان مازندران هم در منطقه ویژه اقتصادی نوشهر، اداره کل گمرکات مازندران به مرکزیت نوشهر، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) و افزون بر این زیرساخت ها، بسیاری از تاسیسات دریایی گردشگری، رفاهی، مراکز صید و صیادی در این خطه استقرار دارد.

در همین پیوند، عده ای از صاحبنظران امر برای کاهش آسیب پذیری ناشی از عقب نشینی آب دریای خزر به زیرساخت ها تاکید دارند که باید از هم اکنون مسوولان دست اندرکار با مدیریت اصولی، دانش لازم و مدیریت صحیح نسبت به گذر از این چالش جدی این منطقه برنامه ریزی اصولی اتخاذ کنند.

به اعتقاد کارشناسان امر ادامه روند معضل پسروی آب خزر به طور قطع بر ساختار اقتصادی و اجتماعی و گردشگری منطقه غرب مازندران تاثیر منفی بر جا می گذارد که تا دیر نشده برای حل این مشکل بزرگترین دریاچه جهان باید با برگزاری نشست های تخصصی کشورهای حاشیه این دریا تدابیری اندیشیده شود.

لزوم توجه به مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی

محمدرضا اورمزدی استاد رشته گردشگری استان های غرب مازندران و شرق گیلان گفت: پسروی یا پیش روی آب خزر یا هر منابع آبی نظیر دریاها و اقیانوس ها امری طبیعی است اما کارشناسان امر باید دوره های زمانی و بازگشت آن را دقیق بررسی کنند.

اورمزدی افزود: ما امروز در بحث مناطق ساحلی متولی مشخص نداریم در حالی که در کشورهای پیشرفته دنیا مدیریت یکپارچه ساحلی دارند که با توام با مدیریت شهرداری ها، شوراهای محلی، مجلس و نهادهای ذیربط نظارت دارند.

وی فقدان مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی را پاشنه آشیل صنعت گردشگری ساحلی ایران برشمرد و بر ضرورت توجه برنامه ریزان به این مهم تاکید کرد.

لزوم ورود سازمان پدافندغیرعامل

محمدتقی انزانپور مدیرکل سابق بنادر و دریانوردی استان مازندران در این باره گفت: برای توسعه زیرساخت های بنادر این استان همزمان با پسروی آب دریای خزر و پیشگیری از اختلال در روند تردد ناوگان حمل و نقل دریایی نامه نگاری های فراوانی با این سازمان صورت گرفته و این موضوع در حال پیگیری است.

انزانپور که به تازگی عهده دار مسوولیت بندر امیرآباد مازندران شده است، افزود: با توجه به روند کاهشی آب دریای خزر سازمان های پدافند غیرعامل باید تدابیری بیندیشند تا کمترین مخاطرات را در سواحل شاهد باشیم.

وی تصریح کرد: از سال ۱۳۹۶ طرحی تحت عنوان طرح سامانه رسوبگیر در بندر منطقه ویژه اقتصادی نوشهر در دستور کار قرار گرفت و مطالعات این طرح کلید خورد و طی سه سال به سرانجام رسید و بر مبنای آن قرار است حوضچه های این بندر چندصد متری به سمت جلو توسعه یابد قبل از آنکه نوسانات آب دریای خزر در این محدوده که مکان تخلیه و بارگیری کشتی هاست مشکلی ایجاد کند و البته این پیش بینی ها نیروهای این بندر بود که به درستی انجام گرفت.

وی اظهارداشت: افزون بر این پیگیری ها، راهکارهای اجرایی هم پیش بینی شده و در صورتی اگر به تایید مشاوران در سازمان بنادر و دریانوردی برسد و مصوب شود اقداماتی مانند عملیات استحصال آب دریای خزر به گستره حدود ۱۳.۵ هکتار انجام خواهد گرفت.

مدیرکل وقت بنادر و دریانوردی استان مازندران گفت: در این زمینه موج شکن های جدید در ضلع غربی به طول حدود ۴۰۰ متر و در ضلع شرقی هم به طول حدود ۶۵۰ متر ساخته می شود ضمن آنکه با رعایت الزامات زیست محیطی در استحصال زمین از دریا، پست های اسکله هم جلوتر خواهد رفت.

انزانپور افزود: آنچه بررسی میدانی شده عمیق ترین نقطه سواحل شمالی دریای خزر در استان مازندران در محدوده نوشهر است البته پسروی آب در این منطقه بیشتر از شرق این استان تا مرکز است و پیش بینی می شود با این روند کاهشی آب دریای خزر بیش از ۳ دهه سازمان های پدافندغیرعامل تدابیری بیندیشند تا کمترین مخاطرات در سواحل شاهد باشیم.

وی خاطرنشان کرد: تا این لحظه روند تخلیه و بارگیری کالا ناوگان حمل و نقل دریایی از کشورهای روسیه و قزاقستان به این بندر در پهلو گیری مشکلی نداشتیم سعی شده همزمان با کاهش آب دریای خزر عملیات لایروبی هم برای عمیق تر شدن محدوده حوضچه انجام گیرد.

کد خبر 776562 منبع: ایرنا برچسب‌ها خبر مهم خشکسالی دریای خزر محیط زیست ایران

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: خبر مهم خشکسالی دریای خزر محیط زیست ایران بنادر و دریانوردی استان مازندران آب دریای خزر زیرساخت ها عقب نشینی پسروی آب آب خزر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۳۸۶۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار هواشناسی برای ۱۳ استان

 به گزارش تابناک، سه‌شنبه (۱۱ اردیبهشت) در نیمه جنوبی استان‌های ایلام و لرستان، شمال خوزستان، جنوب غرب آذربایجان غربی و شمال غرب کردستان، چهارشنبه (۱۲ اردیبهشت) در کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر و نیمه غربی استان‌های فارس، کردستان و لرستان و پنج‌شنبه (۱۳ اردیبهشت) در یزد، کرمان، هرمزگان، فارس، بوشهر، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، ایلام، کرمانشاه و کردستان پیش‌بینی می‌شود.

در این شرایط جوی  لغزندگی جاده‌ها، آبگرفتگی معابر، جاری شدن روان‌آب، سیلابی شدن مسیل‌ها، طغیان رودخانه‌های فصلی، صاعقه، رخداد تگرگ، خسارت به سازه‌های موقت از جمله بنرها، داربست‌ها و تابلوهای تبلیغاتی و اختلال در ناوگان حمل و نقل، در مناطق مستعد خیزش گرد و خاک محلی، در نواحی کوهستانی احتمال سقوط سنگ و خسارت به محصولات زراعی و باغی وجود دارد.

به توصیه سازمان هواشناسی احتیاط در سفرهای بین شهری، عدم اتراق در حاشیه و بستر رودخانه‌ها و مسیل‌ها، پرهیز از فعالیت‌های کوهنوردی، خودداری از چرای دام و تردد عشایر در حاشیه رودخانه‌ها و نواحی مرتفع، اطمینان از استحکام سازه‌های موقت، لایروبی کانال‌ها و آب‌روها، با توجه به احتمال رخداد تگرگ، اتخاذ تمهیدات لازم جهت جلوگیری از خسارت به بخش کشاورزی، از جمله حمل سریع محصولات قابل برداشت به نواحی امن، محافظت از دپوهای گندم و غلات برداشت شده در برابر بارش مد نظر قرار گیرد.

سازمان هواشناسی با صدور هشدار زردرنگ آورده است: وقوع رگبار باران، رعدو برق، وزش باد شدید، در برخی نقاط گردوخاک و احتمال تگرگ دوشنبه (۱۰ اردیبهشت) درکهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، لرستان، ایلام، غرب کرمانشاه و شمال غرب فارس و سه‌شنبه (۱۱ اردیبهشت) در نیمه غربی کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، شمال غرب فارس و ارتفاعات استان‌های البرز و تهران دور از انتظار نیست.

این شرایط جوی چهارشنبه (۱۲ اردیبهشت) در کردستان، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، غرب هرمزگان، کرمان، فارس، همدان، مرکزی، نیمه غربی اصفهان، نیمه جنوبی آذربایجان غربی و نیمه غربی یزد و پنج‌شنبه (۱۳ اردیبهشت) در آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، مرکزی، همدان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و نیمه جنوبی خراسان رضوی پیش‌بینی می‌شود.

بر اثر این مخاطرات جوی احتمال آبگرفتگی معابر، احتمال جاری شدن روان آب، احتمال تگرگ، وزش باد نسبتا شدید، لغزندگی و کاهش دید بویژه در جاده‌های کوهستانی و گردنه‌ها، احتمال خسارت به سازه‌های موقت، احتمال خسارت به نهال، درختان آسیب پذیر و محصولات باغی و زراعی وجود دارد بنابراین سازمان هواشناسی نسبت به احتیاط در سفرهای بین شهری، خودداری از اتراق در حاشیه و بستر رودخانه‌ها و مسیل‌ها، احتیاط در فعالیت‌های کوهنوردی، خودداری از چرای دام و تردد عشایر در حاشیه رودخانه‌ها و نواحی مرتفع، اطمینان از استحکام سازه‌های موقت، لایروبی کانال‌ها و آب‌روها، با توجه به احتمال رخداد تگرگ اتخاذ تمهیدات لازم جهت جلوگیری از خسارت به بخش کشاورزی، محافظت از دپوهای گندم و غلات برداشت شده در برابر بارش توصیه می‌کند.

سازمان هواشناسی با صدور هشدار زردرنگ دیگری با اشاره به افزایش وزش باد و ارتفاع موج در خلیج فارس آورده است: وزش باد شدید لحظه‌ای تا ۳۰ نات و بیشینه ارتفاع موج در مناطق ساحلی ۱ تا ۱.۵ متر و در مناطق دور از ساحل تا ۲ متر یکشنبه و دوشنبه (۹ و ۱۰ اردیبهشت) در مناطق ساحلی و دور از ساحل استان هرمزگان، در خلیج فارس، سه‌شنبه و چهارشنبه (۱۱ و ۱۲ اردیبهشت) در مناطق ساحلی و دور از ساحل استان‌های خوزستان، بوشهر و هرمزگان، در خلیج فارس، پنج‌شنبه (۱۳ اردیبهشت) در مناطق ساحلی و دور از ساحل استان‌های بوشهر، هرمزگان، در خلیج فارس و تنگه هرمز و دریای عمان  و جمعه (۱۴ اردیبهشت) در تنگه هرمز و مناطق ساحلی و دور از ساحل استان سیستان و بلوچستان در دریای عمان دور از انتظار نیست.

در این وضعیت جوی اختلال در ترددهای دریایی شناورهای سبک، احتمال اختلال در تردد شناورهای مسافربری،احتمال پاره شدن تورهای صیادی و آسیب به قفس های پرورش ماهی وجود دارد. به توصیه سازمان هواشناسی اجتناب از ترددهای دریایی به‌ویژه تردد شناورهای سبک و قایق‌های صیادی و تفریحی در مناطق تحت تأثیر، ممنوعیت شنا، اتخاذ تمهیدات لازم جهت فعالیت های ساحلی و فراساحل همچنین سکوهای نفتی و آماده باش برای مواجهه با خسارت احتمالی در دستور کار قرار گیرد.

در هشدار نارنجی ‌رنگ سازمان هواشناسی پیش‌بینی می‌شود که پدیده‌ای جوی اثرات منفی به دنبال داشته باشد و خسارت‌های احتمالی را سبب شود. هشدار نارنجی برای آماده‌باش دستگاه‌های مسئول برای مقابله با یک پدیده خسارت‌زا صادر می‌شود. هشدار زردرنگ به معنای این است که پدیده‌ای جوی رخ خواهد داد که ممکن است در سفرها و انجام کارهای روزمره اختلالاتی را ایجاد کند. این هشدار برای آگاهی مردم صادر می‌شود تا بتوانند آمادگی لازم را برای مواجهه با پدیده‌ای جوی داشته باشند که از حالت معمول کمی شدت بیشتری دارد. از سوی دیگر مسئولان نیز در جریان این هشدارها قرار می‌گیرند تا اگر لازم باشد تمهیداتی را بیندیشند.

منبع: ايسنا